Waarom de verkeerslichten ‘s nachts altijd op rood staan

Weet jij waarom je midden in de nacht als de weg leeg is, toch heel vaak rode stoplichten tegenkomt? Of waarom er in de gemeente een stoplicht is dat juist altijd op groen staat?

Omroep Venlo dook samen met lezers en kijkers in de ruim vijftig kruispunten of andere verkeerssituaties waar verkeerslichten staan in de gemeente. Een oproep om via onze site verkeerslichten te beoordelen leverde flink wat respons op. Over te lange wachttijden, overbodige verkeerslichten, foute afstellingen en punten waar je nooit groen lijkt te hebben als je komt aanrijden. 
De interactieve kaart van Omroep Venlo werd de afgelopen weken veelvuldig bekeken. 130 mensen voegden een verkeerslicht met opmerking toe op de kaart en er werd meer dan 800 keer gestemd op een van die reacties. We bespraken de resultaten met verkeerskundigen van de gemeente.

Bewust lang wachten

We ontdekten dat extra lange wachttijden op sommige punten bewust zo zijn ingesteld. Ook leerden we dat een groene golf nooit in twee richtingen tegelijk kan werken en dat een kruispunt ieder jaar gecheckt moet worden of de verkeersstromen nog wel optimaal bediend worden. Een wijziging van de afstelling met een seconde of zelfs een halve seconde kan daarbij al een verschil maken.
Voor verkeerskundigen is het puzzelen hoe verkeersstromen zo goed mogelijk bediend kunnen worden. Hoe de verkeerslichtenpuzzel gelegd wordt, proberen we de komende dagen uit te leggen. De praktijkvoorbeelden die zijn aangedragen in de interactieve kaart worden daarbij gebruikt als leidraad. De komende week lichten we dagelijks één situatie extra uit en kijken hoe de verkeerslichten daar hun werk doen en met welk doel. Omroep Venlo koos hierbij niet alleen de plekken die de meeste stemmen kregen, maar ook plekken die ons gewoon opvielen. Je kunt hieronder al meteen doorklikken op de uitleg over de meest genoemde plek.

De andere verhalen die je kunt verwachten zijn:
maandag: Het meest gehate verkeerslicht van Venlo
dinsdag: Soms geen groene golf op de Krefeldseweg
woensdag: Het ‘levensgevaarlijke’ deelconflict op de Nijmeegseweg
donderdag: De ongelijke kruising in Tegelen 
vrijdag: Het stoplicht dat altijd op groen staat

Grote verkeersaders vaak genoemd

De plekken waar het meeste verkeer rijdt, komen veel terug in de reacties. De toegangswegen richting centrum zijn dan ook ruim voorzien van verkeerslichten. Wie per auto vanuit Velden naar het station rijdt passeert elf verkeerslichten. Wie de route naar het station aflegt vanaf de afslag Venlo-West bij Zaarderheiken passeert er negen. Vanuit centrum Tegelen rijd je langs tien verkeerslichten.

Meer groen voor de ene richting betekent meer rood voor de andere.

Tom Jacobs, verkeerscoördinator

De kans dat je ergens moet wachten als je een van deze routes neemt als bestuurder, is dan ook eerder regel dan uitzondering. Zelfs als er stukken zijn waar de lichten op elkaar zijn afgestemd. Vanzelfsprekend kan dit soms ergernis oproepen, maar dat is met de grote hoeveelheid verkeer die van A naar B moet niet te voorkomen. Of zoals de verkeersambtenaar van de gemeente het uitdrukt: ‘Meer groen voor de ene richting betekent meer rood voor de andere.’

Geen ergernis-top-tien

De drukste verkeersaders signaleren was natuurlijk niet de reden om de oproep onder kijkers en lezers doen. Ook wilden we geen ergernis-top-tien in kaart brengen. De peiling was opbouwend van aard. Mogelijk is sinds de plaatsing van bepaalde verkeerslichten een boel veranderd in de buurt waar ze staan. Verkeersstromen kunnen gewijzigd zijn en wellicht is de inrichting van het verkeer daar (nog) niet op aangepast. Of misschien zijn er blinde vlekken waar de verkeersdeskundigen in onze gemeente nog niet eerder tegen aangelopen zijn.

Technische storingen opgelost

Twee verkeersergernissen die uit de reacties van lezers naar voren zijn gekomen zijn in ieder geval meteen opgelost. Zo was er een melding over het fietsverkeerslicht bij Fontys, dat vaak op rood staat - zelfs als hek bij Fontys dicht is. ‘Een technische storing’, zegt verkeerskundige Charlotte Seelen. ‘Hadden ze het maar aan ons gemeld dan was het al veel eerder opgelost. De detectielus bleek te scherp zijn afgesteld. Het euvel is verholpen.

Een ander technisch probleem werd aangetroffen bij de fietsoversteek van de Eindhovenseweg met de Henriëtte Roland Holstlaan. ‘Om de zoveel tijd is het verkeerslicht voor de fietsers van slag. Heb je groen, moet je in het midden weer wachten. Vaak meerdere cyclussen lang’, zo werd opgemerkt. Volgens de gemeentelijke verkeerskundigen is ook daar een technisch mankement verholpen. ‘Al staat die locatie wel nog op het vizier voor een complete renovatie. De plek staat onder druk qua hoeveelheid verkeer’, zegt Tom Jacobs. 

Hadden ze het maar aan ons gemeld dan was het al veel eerder opgelost.

Charlotte Seelen, verkeerskundige

Ontwikkelingen gaan snel

Het geheel aan verkeerslichten dat op één kruispunt met elkaar samenwerkt wordt ook wel een verkeersregelinstallatie (VRI) genoemd. Een VRI gaat zo’n vijftien jaar mee. Maar in die tijd vinden tal van technologische ontwikkelingen plaats. Dit zorgt ervoor dat de techniek vaak voorop loopt op de werkelijke situatie. Waar de nieuwste slimme verkeerstechnologie op basis van mobiele data en gps-technologie inspeelt op de actuele verkeersdrukte, zijn de meest gebruikte detectiemethodes voor verkeer nog magnetische lussen in de weg.

Inhaalslag

Daarbij speelt ook dat de gemeente kampt met achterstanden in het onderhoud door capaciteitsproblemen. Bepaalde punten zijn langer niet bijgewerkt dan gewenst. Volgens de verkeerskundigen is Venlo op dit moment volop bezig met een inhaalslag. Veel van de punten die reacties hebben losgemaakt bij lezers, staan daarom ook op het aandachtslijstje van de gemeente zelf. Sommige staan zelfs al zeer snel op de nominatie voor een check of renovatie. Per 1 november heeft de gemeente een nieuwe verkeersspecialist in dienst die moet zorgen dat alles weer helemaal up-to-date wordt. 

Een plek die wordt aangepakt is bijvoorbeeld de voetgangersoversteek van de Helling naar de Kloosterstraat in Blerick. Meerdere mensen noemden het verkeerslicht hier overbodig omdat er ook een zebrapad ligt. Als auto’s nu groen hebben, stoppen ze niet voor voetgangers. Volgens de verkeerskundigen wordt de locatie meegenomen in het centrumplan Blerick. Er lopen gesprekken met de betrokkenen hoe de situatie er verbeterd kan worden.

Altijd rood of altijd groen

Ten slotte nog even over de rode stoplichten ‘s nachts waar in de inleiding aan gerefereerd werd. Vroeger was het beleid om ‘s nachts verkeerslichten uit te schakelen en alleen een oranje knipperlicht te laten branden om aan te geven dat er een kruising is. Jacobs: ‘Dat werkt te hard rijden in de hand. zeker op doorgaande wegen doen we dat sowieso niet meer.’ Om dezelfde reden staat het licht voor de hoofdverkeersstroom niet standaard op groen, maar juist op rood. ‘Wie aan komt rijden laat dan automatisch het gaspedaal los. De verkeerslichten worden vervolgens zo ingesteld dat wie met een normale snelheid het verkeerslicht nadert, toch op tijd groen krijgt zodat hij niet hoeft bij te remmen of te stoppen als er geen kruisend verkeer is.’ Bijkomend voordeel van deze tactiek is dat verkeer dat uit de zijstraat komt dezelfde voordelen geniet. Dat verkeer hoeft ook niet te wachten tot de hoofdstroom rood heeft, maar kan ook meteen groen krijgen bij een leeg kruispunt.

En dan is er nog het stoplicht dat juist altijd op groen staat. Toch blijkt het stoplicht geen foutje en staat het er niet voor niets. Waarom dat zo is lees je later deze week.

Dit verhaal werd mede mogelijk gemaakt door het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek. Omroep Venlo, Dtv, Studio040 en WOS Media werken gezamenlijk aan lokale onderzoeksjournalistiek.