Boetevrije Venlose bieb als voorbeeld voor Limburg
Landelijk gaan steeds meer bibliotheken over op een systeem zonder boetes bij het te laat terugbrengen van boeken. Venlo maakte die beslissing vijf jaar geleden al en loopt in Limburg nog altijd voorop.
Inmiddels is de meerderheid van bibliotheken (deels) overgestapt op een boetevrij systeem, zo blijkt uit een inventarisatie van bibliothecaris Mark Deckers.
Kaartje
Wie het kaartje op zijn website bekijkt, ziet dat Limburg achterloopt bij de landelijke trend. Naast Venlo zijn alleen Gennep en Bergen geheel boetevrij. In andere gemeentes als Leudal, Weert en Maastricht geldt een gedeeltelijk boetevrij beleid voor bepaalde doelgroepen als kinderen of plus-abonnementen.
Ergernis
Bibliotheek Venlo maakte in 2018 al de keuze op af te stappen van boetes. ‘We merkten dat het vaak leidde tot discussies. Ergernis van ouders over boetes van kinderen zorgde er ook voor dat ouders vervolgens niet meer kwamen. Ik denk dat dat heel verkeerd is’, stelt directeur Geja Olijnsma.
Bieb mijden
Door boetevrij te worden, wil Olijnsma vooral drempels wegnemen. Niet iedereen kan zich boetes überhaupt permitteren. Dat moet geen reden zijn om de bibliotheek te mijden, vindt Olijnsma. ‘Bovendien zien we dat het er niet toe leidt dat mensen boeken veel langer thuis houden. Het is geen onwil, maar soms vergeet je het gewoon. Een herinnering volstaat daarvoor’
Laaggeletterdheid
De Venlose directeur roept collega’s elders in de provincie dan ook op om haar voorbeeld te volgen. ‘De laaggeletterdheid is op veel plekken hoog, net als in Venlo. Dan is het belangrijk om lezen te stimuleren. Dan helpt zo’n boetesysteem niet. Het kost inderdaad geld maar levert ook heel veel op.’
Tevreden klanten
In goede jaren haalde de Venlose bieb bedragen tot wel 40.000 euro per jaar op met boetes. ‘Maar nu hebben we meer tevreden klanten en zeggen mensen hun abonnement minder snel op. En dat levert ook geld op. Het gaat om een relatief klein bedrag op de totale begroting en door met de gemeente in gesprek te gaan, kun je hier misschien ook wel een mouw aan passen’, stelt Olijnsma.
Overkopen
Overigens krijgen mensen die boeken te lang in bezit houden wel een aantal herinneringen om de boeken terug te brengen. ‘ En als je na drie maanden nog steeds een boek in bezit hebt, sturen we een berichtje waarin we zeggen: je vindt het boek blijkbaar zo leuk. Wil je het van ons overkopen. Dan brengen mensen het boek meestal alsnog terug.’
Boetedruk
Bezoekers van de bieb onderschrijven wat de directeur zegt. ‘Het is heel prettig om niet die boetedruk te voelen als je een boek nog net niet uit hebt aan het eind van de leentermijn’, zegt een dame die net een stapel boeken inlevert. Een jongen die zijn boeken komt terugbrengen is niet op de hoogte van het systeem maar wel positief. ‘Het gaat uit van het goede in de mens. Dat vind ik wel goed.’